Rượu thuốc cho tuổi trung niên

Trong Đông y, rượu là một vị thuốc có vị cay nóng, hơi đắng, ngọt, tính ôn, đi vào 12 kinh lạc, có tác dụng điều hòa khí huyết, thông kinh lạc, dẫn thuốc đi vào một số tạng phủ để chữa bệnh, dùng ngoài để xoa bóp tiêu sưng giảm đau...

Rượu là một vị thuốc nên nhất thiết phải dùng đúng liều lượng, không được dùng quá liều, vì trong rượu vẫn có độc tính gây hại cho sức khỏe. Nên uống rượu ở tuổi trung niên và người cao tuổi. Ở tuổi thành niên dương khí còn vượng, uống rượu sớm làm tản dương khí dễ làm tổn thương thận khí.

Rượu được nấu bằng gạo nếp với men rượu, kết hợp với các vị thuốc Đông y gồm: xuyên khung, nhục quế, đại hồi, cao lương khương... là thứ rượu tốt có nhiều chất bổ dưỡng.

Với bài Thập toàn đại bổ hay còn gọi là bài Bát trân thang gia vị, bài Thiên kim tán gồm: nhân sâm 12g, bạch truật 12g, bạch thược 12g, cam thảo 4g, chích hoàng kỳ 12g, đương quy 16g, nhục quế 4g, phục linh 12g, thục địa 16g, xuyên khung 8g, cho thêm đại táo 12g, mỗi lần dùng 3 thang ngâm với 3 lít rượu, sau 20-30 ngày là dùng được.  Ngày uống 30 ml vào buổi tối trước khi ăn. Bài thuốc có tác dụng tiêu thực, bồi bổ khí huyết, phù hợp với người cao tuổi

Kiêng kỵ: Người gan nóng hay mẩn ngứa, người huyết nhiệt, tăng huyết áp không được dùng. Người không có bệnh, uống để bồi bổ sức khỏe có thể uống đều trong năm.

Xuyên khung - một vị thuốc trong bài Thập toàn đại bổ.

Người đang ở lứa tuổi trung niên thận dương hư. Mắc chứng dương nuy (liệt dương) xuất tinh sớm, di tinh:

Dùng bài Thập bổ hoàn gồm: lộc nhung loại tốt 1 cặp, câu kỷ tử 160g, đỗ trọng (sao muối) 160g, mạch môn 80g, ngũ vị tử 40g, ngưu tất 160g, hoài sơn 160g, sơn thù 160g, thỏ ty tử 160g, thục địa 320g. Lộc nhung tươi đã bào chế thái lát ngâm với 3 lít rượu (ngâm riêng); thuốc Đông y ngâm với 5 lít rượu (ngâm riêng). Sau 60 ngày lấy 2/3 rượu thuốc, 1/3 rượu nhung trộn lẫn với nhau. Ngày uống 2 lần  mỗi lần uống 30ml lúc ăn trưa và ăn tối. Không uống vào buổi sáng làm tản dương khí.

Kiêng kỵ: Người âm hư hỏa vượng, người mắc chứng cường dương không được dùng. Người gan nóng, huyết nhiệt thì không được ngâm rượu mà làm viên hoàn mật ong dùng.

Độ tuổi thanh xuân mà mắc chứng lãnh cảm tình dục do thận dương hư, thận khí kém tinh khí không đủ: Dùng bài Thập tinh hoàn: lộc nhung 1 bộ, ba kích 60g, bá tử nhân 30g, nhân sâm 100g (nên dùng sâm cao ly để đảm bảo an toàn) thạch hộc 60g, bạch truật 80g, cúc hoa 20g, ngũ gia bì 60g, nhục thung dung 80g, thỏ ty tử 80g.

Lộc nhung tươi sau khi bào chế ngâm với 2 lít rượu; các vị thuốc Đông y ngâm với 3 lít rượu sau 30 ngày rót ra trộn lẫn 1/3 rượu nhung, 2/3 rượu thuốc uống mỗi tối 30 ml trước khi ăn hoặc vừa ăn vừa uống. Đối với phụ nữ và người không uống được rượu thì tán bột làm viên hoàn mật ong mỗi viên 5 g, ngày uống 2 lần, mỗi lần uống 2 viên trước khi ăn sáng và ăn tối.

Cây và vị thuốc sinh địa.

Người mắc chứng phong hàn: đau khắp mình mẩy, đau nhức các khớp, cơ thể nặng nề mệt mỏi, ăn ngủ kém, hay đi tiểu ban đêm dùng bài Thập cửu vị hoàn gia giảm: nhân sâm 12g, chỉ thực 8g, đại hoàng 8g, đan sâm 12g, sinh địa 16g, huyền sâm 12g, khương hoạt 8g, mạch môn (bỏ lõi) 8g, mộc hương 6g, ngưu tất 8g, ngũ gia bì 12g, phục thần  12g, quế tâm 8g, bạch thược 12g, tùng tử nhân 12g, ý dĩ 12g, từ thạch 8g, binh lang 12g.

Các vị thuốc trên ngâm với 2 lít rượu, sau 30 ngày là dùng được, mỗi ngày uống 2 lần trước bữa ăn, hoặc trước khi ăn tối và trước khi đi ngủ.

Kiêng kỵ: Người bị bệnh tim mạch, tăng huyết áp, người gan nóng hay nổi mụn ngứa, người cơ thể kém, gầy yếu suy nhược không dùng.

TTND. BS. Nguyễn Xuân Hướng