HOÀNG ĐẰNG

Hoàng đằng từng được sử dụng rất nhiều trong y học cổ truyền để điều trị các bệnh về mắt, nhất là những vấn đề liên quan đến tình trạng viêm sau nhiễm khuẩn hoặc sau những tổn thương ở bên trong mắt. Trong những năm gần đây, Hoàng đằng được biết đến nhiều hơn khi các nhà khoa học đã nghiên cứu ứng dụng thành công loại thảo dược này trong việc hỗ trợ điều trị bệnh về mắt do tuổi già như đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng, khô mắt...

Hoàng Đằng giúp chống viêm, kháng khuẩn bảo vệ mắt

Hoàng Đằng, có tên khoa học là Fibraurea tinctoriae. Bộ phận sử dụng chính là thân và rễ phơi sấy khô, có màu vàng, vị đắng. Trước kia ở các nước Á Đông, Hoàng Đằng được sử dụng như là một loại thuốc kháng sinh tự nhiên giúp chống viêm, sát trùng, chữa mắt sưng đỏ, đau hoặc một số bệnh nhiễm khuẩn khác.

Ngày nay, Hoàng đằng vẫn được sử dụng chủ yếu trong y học để điều trị các bệnh về mắt cho hiệu quả tốt. Dưới ánh sáng của khoa học hiện đại, năm 2011, các nhà chuyên môn tại Khoa Hóa, Đại học Quốc gia Cheng Kung, Đài Loan, đã chứng minh rằng, hai hoạt chất chính trong Hoàng đằng là Berberin và Palmatin, những alcaloid có hoạt tính chống viêm, kháng khuẩn rất mạnh mẽ tương tự như các chế phẩm kháng sinh thế hệ mới hiện nay.

Hoàng đằng có tác dụng chống viêm, kháng khuẩn rất hiệu quả

Mắt là cơ quan có cấu trúc phức tạp nhưng cũng rất nhạy cảm. Dưới sự tác động của ánh nắng mặt trời, khói bụi, chất thải chuyển hóa của cơ thể (gốc tự do).. đã khiến cho mắt dễ bị khô, viêm. Khô mắt làm cho dịch nước mắt không đủ để bôi trơn nhãn cầu, mỗi lần chớp mắt có thể để lại những vết xước hoặc khiến người bệnh dễ mắc kèm các bệnh như viêm kết mạc, giác mạc... Biểu hiện điển hình nhất của tình trạng khô mắt, chính là cảm giác châm chích, ngứa cộm trong mắt, bệnh nhân có thể bị đau và đỏ mắt, nhìn mờ, nhức mỏi...  

Kết quả nghiên cứu tại trung tâm khoa học Nhãn Khoa, viện Khoa học y tế New Delhi, Ấn Độ cũng đã nghiên cứu lâm sàng và sử dụng hoạt chất Berberin trong Hoàng đằng để chữa trị cho rất nhiều bệnh nhân bị đau mắt, nhiễm trùng mắt. Họ nhận thấy rằng, hoạt chất Berberin có thể giúp làm giảm các triệu chứng của bệnh viêm kết mạc, đau mắt đỏ tương đương kháng sinh Sulfacetamide.

Điều đó có thể thấy rằng, nhờ hoạt tính kháng viêm, kháng khuẩn và chống oxy hóa của Palmatin và Berberin, việc sử dụng Hoàng đằng sẽ có ý nghĩa quan trọng giúp bảo vệ mắt khỏi nguy cơ bị nhiễm khuẩn sau chấn thương hoặc ngăn ngừa tình trạng khô mắt tiến triển.

Hoàng Đằng – Chống oxy hóa, ngăn ngừa đục thủy tinh thể, thoái hóa võng mạc

“Giàu hai con mắt, khó hai bàn tay”, điều này cho thấy đôi mắt là tài sản quý giá biết chừng nào mà tạo hóa ban cho mỗi người. Tuy nhiên khi mắc một số bệnh mạn tính như tiểu đường, huyết áp cao thì chúng có thể làm rút ngắn thời gian xuất hiện biến chứng lên mắt như đục thủy tinh thể, thoái hóa võng mạc, điểm vàng.

Theo nghiên cứu cho thấy, bệnh đục thủy tinh thể ở người tiểu đường thường xuất hiện rất sớm. Tỷ lệ mắc đục thủy tinh thể ở người trẻ bị tiểu đường cao gấp 6 lần ở nhóm người bình thường và tình trạng này có thể tiến triển rất nhanh chỉ trong vài tháng.

Khi bị đái tháo đường, đường huyết tăng cao khiến cơ thể không sử dụng hết, glucose dư thừa sẽ có xu hướng chuyển hóa thành sorbitol với sự xúc tác của enzym aldose reductase có mặt ở trong thủy tinh thể, võng mạc và tế bào thần kinh. Sorbitol tích tụ có thể làm thay đổi cấu trúc bên trong thể thủy tinh gây đục thủy tinh thể; làm tổn thương các tế bào võng mạc gây thoái hóa võng mạc, nếu không điều trị có thể dẫn đến mù lòa.

Các nhà nghiên cứu của trường Đại học Quốc gia Chonbuk, Chonju, Hàn Quốc sau khi tiến hành đánh giá tác dụng của Berberin và Palmatin, họ nhận thấy rằng các hoạt chất này có tác dụng chống oxy hóa, giúp ức chế hoạt động của enzym aldose reductase mạnh mẽ, ngăn chặn quá trình chuyển hóa thành đường sorbitol, do đó, giảm thiểu tối đa nguy cơ mắc bệnh đục thủy tinh thể và bệnh võng mạc do đái tháo đường.

Ứng dụng của Hoàng Đằng để trị các bệnh về mắt

Thuốc nhỏ mắt có chứa kháng sinh tổng hợp không thể sử dụng dài ngày vì tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ, làm tăng nguy cơ kháng thuốc của vi khuẩn, nên việc lựa chọn một kháng sinh thiên nhiên như Hoàng Đằng sẽ hoàn toàn phù hợp, giúp hỗ trợ điều trị và phòng ngừa tình trạng viêm tại mắt do bất kỳ nguyên nhân nào.

Tại Việt Nam, Hoàng Đằng đã được ứng dụng bào chế dưới dạng thực phẩm chức năng, với tên thương mại là Tpcn Minh Nhãn Khang. Trong đó, Hoàng đằng được kết hợp với một số hoạt chất sinh học có khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ, thấm tốt vào mô mắt và mô thần kinh khác như Alpha lipoic acid, Kẽm, Quercetin… giúp bổ mắt, tăng cường thị lực; hỗ trợ điều trị và phòng ngừa đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng, khô mắt, các bệnh về mắt khác; nhằm mục tiêu giúp người bệnh có thể duy trì một đôi mắt luôn sáng khỏe.