Bán hạ điều trị ho, hen suyễn, viêm vú cấp tính

Cây có tên gọi bán hạ vì loài cây này bắt đầu phát triển vào giữa mùa hạ.

Tên khoa học

Pinellia ternata Thunb.

Khu vực phân bố

Đây là một vị thuốc bắc, loài cây này hiện chưa thấy mọc ở Việt Nam. Nguồn nguyên liệu 100% là nhập khẩu từ Trung Quốc.

Bộ phận dùng

Củ cây bán hạ là bộ phận dùng làm thuốc.

Cách chế biến và thu hái

Củ bán hạ đem rửa sạch, ngâm nước phèn chua và gừng tới khi nước trong, hết nhớt. Ngâm 1 ngày, lấy ra rửa sạch. Đồ chín, lại ngâm nước gừng 1 lần rồi lấy ra sao vàng tới khi khô là dùng được.

Thành phần hóa học

Củ có chứa các hoạt chất ancaloit, ancol, phytosterol.

Tính vị

Bán hạ có vị hơi cay, tính ôn, có độc nhẹ. Vào 2 kinh tỳ, phế.

* Công dụng của cây bán hạ

Theo y học cổ truyền bán hạ có một số tác dụng chính như sau:

• Điều trị ho, hen suyễn
• Điều trị chứng nôn mửa ở phụ nữ có thai
• Điều trị viêm tuyến vú cấp tính
• Điều trị chứng bất tỉnh

Cách dùng, liều dùng

• Điều trị hen suyễn ho: Bán hạ chế 35g, sinh khương (Củ gừng tươi) 15g, sắc với 3 bát nước, sắc cạn còn 2 bát chia ra 3 lần uống trong ngày. Dùng bài thuốc trên nên chú ý, nếu uống thấy chịu thuốc thì uống tiếp, nếu thấy khó chịu thì ngưng dùng.
• Điều trị viêm vú cấp: Dùng củ bán hạ nhét vào lỗ mũi (Bên vú bị viêm) ngày làm 1 lần. Làm cách trên 4-5 lần là khỏi.
• Điều trị ngất (bất tỉnh): Bán hạ 4g, quả bồ kết nướng thơm 2g, đem 2 vị tán thành dạng bột thổi vào mũi.